Lezing, 3 oktober 1993

Een korte verhandeling over het gedachtegoed van Sartre met betrekking tot rassendiscriminitie en de rol van microcrediet in deze.

Lezing gegeven, 3 oktober 1993, door dr. Fliesbert, docent sociale rechtsfilosofie aan de universiteit van Leeuwarden

Zoals u misschien wel heeft gemerkt wordt het microcrediet en de verstrekking van deze een steeds heikeler punt in de Nederlandse samenlevening. U herinnert zich vast nog de hevige debatten tussen met name de meer socialistische sector van d'66 en het gehele links-voor spectrum.

De rassendiscriminatie is al een maatschappelijk punt sinds de 13e eeuw. Alhoewel u nu misschien de link tussen deze twee onderwerpen niet meteen ziet, zal ik in deze lezing proberen duidelijk te maken dat deze twee onderwerpen onlosmakelijk verbonden zijn. Of zoals Sartre zelf al aanstipte in een pamflet uit de veertien-delige serie 'De maatschappij, dat ben jij': "De maatschappij is niet enkel gebouwd op brood en spelen." Wanneer we dit onderwerp behandelen moet dat gedaan worden met zorg en oog voor context en onderlinge samenhang. In de meest recente uitgave van vakmagazine Arbo vond ik het volgende:

“Het is als het bouwen van een huis, dat onstaat ook niet als vanzelf, als een entiteit in zichzelf, nee, daar zijn jaren en jaren van planning en overdenking aan vooraf gegaan. De dingen staan ook in dit verband niet op zichzelf, ook al lijkt de realiteit ons een andere spiegel voor te houden.”

Dit is een slechts een eenvoudig voorbeeld over een verkeerde approach, gezien dit blad de context foutief interpreteerd. Net zoals een spiegel de werkelijkheid binnenstebuiten keert, zo is het ook met de mens, onze geestelijke spiegel, de ratio - de maatstaf is precies tegenovergesteld als men zou verwachten.

We willen uit het voorgaande drie punten aanstippen en deze verder toelichten waar nodig.

1. Het belang van risicomanagement bij verstrekking van microcrediet.

Men zegt wel eens dat een ezel zich niet een tweede maal aan dezelfde steen stoot en een gewaarschuwd mens voor twee telt. Dat werd al verkondigd toen kleurentelevisies en stemvorken werden afgedaan als satanisch. En dat horen wij deze dag nog steeds: een ezel stoot zich niet aan dezelfde steen.

Dat deze zegswijzen de tand des tijds zo gedurig blijven tarten is niet zonder reden, zeker niet op het gebied van microcrediet en de verstrekking daarvan. De consensus in deze tweede wijze uitspraken is hier het getal twee. Twee zult u zeggen, gaat het er hier niet om dat men zeer goed dient na te denken eer men iemand een microcrediet ter beschikking stelt? Neen, dit is lasterpraat, wij hebben u in het voorgaande immers al duidelijk gemaakt dat men de ratio om dient te wentelen om tot een goede denkwijze te komen. Dwazen! Hoe vaak moet ik u nog vertellen dat deze bekrompenheid van geest uw val zal zijn!

Ik heb gezegd.